डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर संपूर्ण माहिती

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर संपूर्ण माहिती

 

नाव:-                          भीमराव रामजी आंबेडकर (सकपाळ)

जन्मस्थान:-                 महू – मध्य प्रदेश

मुळगाव:-                    आंबावाडे रत्नागिरी                        

वडिलांचे नाव:-            रामजी सकपाळ

आईचे नाव:-                भिमाबाई सकपाळ

पत्नीचे नाव:-                रमाबाई आंबेडकर (विवाह १९०६ – मृत्यू १९३५)

सविता आंबेडकर         (विवाह 1948 – मृत्यू 2003)

अपत्य:-                          यशवंत आंबेडकर

धर्म:-                               आधी महार हिंदू

धर्मांतरानंतर                    बौद्ध

पुरस्कार:-                      भारतरत्न मरणोत्तर

महापरिनिर्वाण:-            6 डिसेंबर 1956 दिल्ली

मुद्दे

1. युगप्रवर्तक व्यक्तिमत्त्व
2. 
   👉सर्वश्रेष्ठ नेते:-डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर भारतातील पददलित समाजाचे भारतीय जनतेला परिचित :-भारतीय घटनेचे शिल्पकार, प्रख्यात कायदेपंडित. 
अलौकिक बुद्धिमत्ता ,विद्याभ्यासात सतत रममाण 
3.  
👉विद्वान, अस्पृश्य समाजाचा स्वाभिमान जागृत करून त्यास अन्यायाविरुद्ध लढण्यास सज्ज करणारा बंडखोर नेता, . डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे आधुनिक भारताच्या इतिहासातील एक युगप्रवर्तक नेते
4.    
👉हजारो वर्षांपासून चालत आलेल्या भारतीय समाजव्यवस्थेविरुद्ध बंडाचा झेंडा उभारण्याचे सामर्थ्य त्यांच्या ठिकाणी होते.
5. 
   
6. अल्प परिचय
7. त्यांचे पूर्ण नाव :-भीमराव रामजी सपकाळ 
8. जन्म :-मध्य प्रदेशातील महू गावी 
9. कधी :-14 एफ्रिल 189
10. मुळगाव :-महाराष्ट्रा (रत्नागिरी -आंबावाडे ) 
11. वडील : लस्करात सुभेदार 
12. नंतर साताऱ्यात पलायन त्यानंतर मुलांच्या शिक्षणासाठी मुंबई स्थलांतर 
13. 14 वे अपत्य -डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
14. मुली:-गंगा,रामा ,मंजुळा,तुलसा 
15. मुले:- बळाराम ,आनंदराव , भीमराव ही मुले जगली 
16. भीमराव:-सर्वात लहान होते .

1. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे शिक्षण
👉मॅट्रिक पर्यन्त शिक्षण :-दापोली ,सातारा,मुंबई ,
👉एल्फीन्स्टन हाइस्कुल मधून उत्तीर्ण -1907 
👉जन्म:-महार जातीत 
👉शिक्षकाणी मनोभंग केला:-मि महाराच्या मुलाला संस्कृत शिकविणार नाही  
2. 
   
3. मूकनायक’ पाक्षिक ‘
4.   👉सार्वजनिक कार्यात भाग घेण्यास सुरुवात केली. 
5.  👉31 जानेवारी, 1920 रोजी:- ‘मूकनायक‘ हे पाक्षिक सुरू
👉अस्पृश्यतानिवारण परिषदांमध्ये भाग :-माणगाव व नागपूर .                                                                20 व 21 मार्च, 1920 रोजी कोल्हापूर संस्थानातील माणगाव या गावी भरलेल्या अस्पृश्यता-निवारण परिषदेमध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर  गौरव करताना राजर्षी शाहू महाराजांनी उद्‌गार :-, “माझ्या राज्यातील बहिष्कृत प्रजाजनांनो, तुम्ही तुमचा खरा पुढारी शोधून काढला याबद्दल मी तुमचे अंतःकरणपूर्वक अभिनंदन करतो. माझी खात्री आहे की, डॉ. आंबेडकर तुमचा उद्धार केल्याशिवाय राहणार नाहीत. इतकेच नव्हे तर, अशी एक वेळ येईल की, ते सर्व हिंदुस्थानचे पुढारी होतील अशी माझी मनोदेवता मला सांगते.” शाहू महाराजांची ही भविष्यवाणी पुढील काळात तंतोतंत खरी ठरली. ‘
6. 
   
7. दि प्रॉब्लेम ऑफ रुपी
👉5 जुलै,1920 रोजी डॉ. आंबेडकर आपले अर्धवट राहिलेले शिक्षण पूर्ण करण्यासाठी पुन्हा इंग्लंडला गेले. 
👉प्रथम अर्थशास्त्रामध्ये :-बी. एस्सी. ची पदवी संपादन
👉पदवी प्रदान:- लंडन विद्यापीठाने 
8.   
👉‘दि प्रॉब्लेम ऑफ रुपी’ या त्यांच्या प्रबंधाबद्दल  डी. एस्सी. 
👉याच वास्तव्यात ते बार अॅक्ट  लॉची परीक्षाही उत्तीर्ण झाले. 
👉मायदेशी परतले:-एप्रिल, 1923  मध्ये  
9. ‘बहिष्कृत हितकारिणी सभे’ची स्थापना
10. 👉इंग्लंडहून भारतात आल्यावर डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी परत एकदा आपल्या सार्वजनिक कार्याला जोमाने सुरुवात केली. 
👉

11. अस्पृश्यांमध्ये जागृती निर्माण करण्यासाठी त्यांनी 20 जुलै, 1924 रोजी ‘बहिष्कृत हितकारिणी सभा‘ या संस्थेची स्थापना केली. 
👉जानेवारी, 1927 मध्ये त्यांची मुंबई प्रांताच्या कायदेमंडळाचे सदस्य म्हणून नियुक्ती झाली.   
👉भारताच्या घटनात्मक प्रश्नांसंबंधी विचार करण्यासाठी इंग्लंडमध्ये आयोजित केलेल्या गोलमेज परिषदांमध्ये अस्पृश्यांचे प्रतिनिधी म्हणून ते उपस्थित राहिले होते.
12. अस्पृश्यांच्या हक्कांसाठी संघर्ष
13. अन्यायाचा प्रतिकार करण्यास , न्याय्य हक्कांसाठी संघर्ष करण्यास शिकविले. अस्पृश्य हेदेखील याच देशाचे नागरिक आहेत .या देशावर इतर सर्वण ईतकाच अस्पृश्यांचाही अधिकार आहे, असे सांगितले.
14. महाडच्या चवदार तळ्याचा सत्याग्रह
15. 20 मार्च 1927 महाड येथे सत्याग्रह करून 
तळ्याच्या पाण्यावर अस्पृश्यांचाही हक्क आहे. याची डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी सर्वांना जाणीव करून दिली.
16. ‘मनुस्मृती’चे दहन :
17. 👉‘मनुस्मृती’ या हिंदू धर्मग्रंथाने जन्माधिष्ठित वर्णव्यवस्थेचे समर्थन करून पर्यायाने सामाजिक विषमतेला व त्यावर आधारित जातिव्यवस्थेला आधार प्राप्त करून दिला होता.  
18. 👉सामाजिक विषमता ,उच्च-नीच भेदभाव यांचे समर्थन करणाऱ्या या ग्रंथाचा प्रतीकात्मक निषेध करण्यासाठी बाबासाहेबांनी 25 डिसेंबर, 1927 रोजी ‘मनुस्मृती‘चे जाहीररीत्या दहन केले.


19. मंदिरप्रवेशासाठी सत्याग्रह:
20.   👉(मंदिरप्रवेश सत्याग्रहाची नियोजित तारीख २ मार्च होती; परंतु, प्रत्यक्षात सत्याग्रह 3 मार्च रोजी झाला, हे या ठिकाणी लक्षात ठेवावे.)
21. 👉हिंदू धर्मातील उच्चवर्णीयांनी अस्पृश्यांना मंदिर-प्रवेशाचा हक्कही नाकारला होता, याबाबत डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी म्हटले होते की, हिंदुत्व ही जितकी स्पृश्यांची मालमत्ता आहे तितकीच ती अस्पृश्यांचीही आहे; म्हणून मंदिरप्रवेशाचा आमचा हक्क मान्य झालाच पाहिजे.हा हक्क सिद्ध करण्यासाठी त्यांनी नाशिक येथे आपल्या हजारो अनुयायांसमवेत 3 मार्च, 1930 रोजी काळाराम मंदिरप्रवेशासाठी सत्याग्रह केला. 
22. 
    
23. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा धर्मांतराचा निर्णय

24. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा धर्मांतराचा निर्णय

    

    हा प्रतीकात्मक फोटो आहे जो एआय च्या मदतीने तयार केला आहे.

    हिंदू धर्माने अस्पृश्यांना न्याय द्यावा . आंबेडकरांनी सर्व प्रकारचे प्रयत्न केले तरी येथील सुवर्ण हिंदूंच्या वृत्तीत फारसा फरक पडला नाही. या अनुभवावरून त्यांची अशी खात्री पटली की,                                          सवर्ण हिंदूंकडून अस्पृश्यांना कधीच न्याय मिळणार नाही. त्यातूनच त्यांनी धर्मांतर करण्याचा निर्णय घेतला. त्यानुसार 14 ऑक्टोबर, 1956 रोजी त्यांनी नागपूर येथे आपल्या हजारो अनुयायांसह बौद्ध धर्माची दीक्षा घेतली. धर्मांतरासाठी बौद्ध धर्माची निवड करण्यातदेखील

25. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे राजकीय कार्य
26. पुणे करार
27. 👉महात्मा गांधींचा अस्पृश्यांना स्वतंत्र मतदारसंघ देण्यास विरोध होता. स्वतंत्र मतदारसंघाच्या निर्मितीमुळे अस्पृश्य समाज उर्वरित हिंदू समाजापासून दूर जाईल, असे त्यांना वाटत होते; 
28. 👉जातीय निवाड्यातील या तरतुदीच्या विरोधात गांधीजींनी येरवडा तुरुंगात प्राणांतिक उपोषण आरंभिले. या प्रसंगी गांधीजींचे प्राण वाचावेत म्हणून डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर तडजोडीला तयार झाले. त्यानुसार महात्मा गांधी व डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्यात 24-25  सप्टेंबर, 1932  रोजी एक करार झाला. हा करार ‘पुणे करार’ किंवा ‘येरवडा करार’ या नावाने ओळखला जातो.
29. 
    
30. भारतीय घटनेचे शिल्पकार
31. 👉मसुदा समितीचे अध्यक्ष,
32. 👉भारतीय राज्यघटनेचे शिल्पकार
33. 👉केंद्रीय कायदामंत्री या नात्याने त्यांनी अत्यंत परिश्रमपूर्वक ‘हिंदू कोड बिल‘ तयार केले
34. 👉पंडित नेहरूंनीदेखील या बिलाची प्रशंसा केली होती. हिंदू धर्म व हिंदू समाज यांत सुधारणा घडवून आणण्याचा डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी केलेला तो अखेरचा प्रयत्न होता
35. 
    
36. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे शैक्षणिक कार्य
37.   👉अस्पृश्यांना शिक्षण मिळाल्याखेरीज त्यांची उन्नती होऊ शकणार नाही, हे बाबासाहेबांनी ओळखले होते; 
38. 👉म्हणूनच त्यांनी शिक्षणप्रसाराच्या कार्यातही लक्ष घातले होते. त्यांनी स्थापन केलेल्या ‘बहिष्कृत हितकारिणी सभा’ या संस्थेमार्फत दलित समाजातील तरुण व प्रौढ व्यक्तींसाठी रात्रशाळा चालविणे, वाचनालये सुरू करणे यांसारखे उपक्रम हाती घेण्यात आले होते.
39. 
    
40. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर महापरिनिर्वाण दिन

41.   👉सन १९५४ ते १९५५ च्या दरम्यान त्यांची प्रकृती खूप खालावली होती. मधुमेह, अंधुक दृष्टी आणि इतर आजारांनी त्यांना ग्रासले होते. ६ डिसेंबर १९५६ रोजी मध्यरात्री १२:१५ वाजता महापरिनिर्वाण झाले. यावेळी ते दिल्लीत होते. विशेष विमानाच्या सहाय्याने त्यांचे पार्थिव दिल्लीहून मुंबईला आणले. त्यांच्यावर बौद्ध धर्मानुसार अंत्यसंस्कार झाले 

42. 👉बाबासाहेबांच्या महान राष्ट्रसेवेप्रती कृतज्ञता म्हणून त्यांच्या जन्मशताब्दी महोत्सवाच्या प्रारंभाचा योग साधून १४ एप्रिल, १९९० रोजी त्यांना मरणोत्तर ‘भारतरत्न‘ हा सर्वोच्च सन्मान प्रदान करण्यात आला. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांना हा सन्मान प्रदान करण्यात आल्यामुळे या सन्मानाचीही सर्वोच्चता सिद्ध झाली.

43. 
    
44. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी लिहिलेले पुस्तके
45. हू वेअर दी शूद्राज ?, 
46. बुद्ध अँड हिज धम्म, 
47. द अन्टचेबल्स, 
48. दी प्रॉब्लेम ऑफ रुपी (अर्थशास्त्रविषयक प्रबंध), 
49. रिडल्स इन हिंदुइझम, 
50. थॉट्स ऑन पाकिस्तान, 
51. महाराष्ट्र अॅज  लिंग्विस्टिक स्टेट, 
52. स्टेट्स अँड मायनॉरिटीज इत्यादी
53. भारतातील कोणत्याही राजकीय नेत्याने केले नाही एवढे अधिक लेखन डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी केलेले आहे. पूर्ण झालेले एकूण २२ ग्रंथ आणि पुस्तिका, १० अपूर्ण राहिलेले ग्रंथ, १० निवेदने किंवा साक्षीपुरावे, १० शोधनिबंध, लेख आणि परिक्षणे हा एवढा संग्रह आंबेडकरांच्या इंग्रजी लेखनाचा आहे.

54. 
    

55. डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर यांनी लिहिलेली पुस्तके

    ग्रंथ-पुस्तके आणि प्रबंध

    1. Administration and Finance of the East India Company
    2. The Evolution of Provincial Finance in British India
    3. The Problem of the Rupee: Its Origin and Its Solution
    4. Annihilation of Caste
    5. Which Way to Emancipation?
    6. Federation versus Freedom
    7. Pakistan or the Partition of India
    8. Rande, Gandhi and Jinaah
    9. Mr. Gandhi and the Emancipation of the Untouchables
    10. What Congress and Gandhi Have Done to the Untouchables
    11. Communal Deadlock and a Way to Solve It
    12. Who Were the Shudras?
    13. A Critique of The Proposals of Cabinet Mission for Indian Constitutional changes in so far as they affect the Scheduled Castes (Untouchable)
    14. The Cabinet Mission and the Untouchables
    15. States and Minorities
    16. Maharashtra as a Linguistic Province
    17. The Untouchables: Who Were They and Why They Became Untouchables
    18. Thoughts on Linguistic States: A Critique of the Report of the States Reorganization Commission
    19. The Buddha and His Dhamma
    20. Riddles in Hinduism
    21. Dictionary of the Pali Language (Pali-English)
    22. The Pali Grammar
    23. Waiting for a Visa
    24. A People at Bay
    25. Untouchables or the Children of India’s Ghetto
    26. Can I be a Hindu?
    27. What the Brahmins Have Done to the Hindus
    28. Essays of Bhagwat Gita
    29. India and Communism
    30. Revolution and Counter-revolution in Ancient India
    31. Buddha and Karl Marx
    32. Constitution and Constitutionalism

       

    टाचणे, पुरावे आणि निवेदने

    1. On Franchise and Framing Constituencies
    2. Statement of Evidence to the Royal Commission of Indian Currency
    3. Protection of the Interests of the Depressed Classes
    4. State of Education of the Depressed Classes in the Bombay Presidency
    5. Constitution of the Government of Bombay Presidency
    6. A Scheme of Political Safeguards for the protection of the Depressed Classes in the Future Constitution of a Self- governing India
    7. The Claims of the Depressed Classes for Special Representation
    8. Franchise and Tests of Untouchability
    9. The Cripps Proposals on Constitutional Advancement
    10. Grievances of the Scheduled Castes

    शोधपत्रे, लेख, पुस्तकांची पुनरावलोकने

    1. 1. Castes in India: Their Genesis, Mechanism and Development
       2. Mr. Russel and the Reconstruction of Society
       3. Small Holdings in India and Their Remedies
       4. Currency and Exchanges
       5. The Present Problem of Indian Currency
       6. Report of Taxation Enquiry Committee
       7. Thoughts on the Reform of Legal Education in the Bombay Presidency
       8. The Rise and Fall of Hindu Women
       9. Need for Checks and Balances
       10. Buddha Pooja Path (Marathi)

       प्रस्ताविक आणि अग्रलेख

       1. Forward to Untouchable Workers of Bombay City
       2. Forward to Commodity Exchange
       3. Preface to the Essence of Buddhism
       4. Forward to Social Insurance and India
       5. Preface to Rashtra Raksha ke Vaidik Sadhan